Πότε εφαρμόζεται η αναβολοτομή;
Η Αναβολοτομή ,εφαρμόζεται στη χειρουργική αντιμετώπιση της ωτοσκλήρυνσης .Πρόκειται για μια πάθηση του μέσου ωτός που παρουσιάζεται με βαρηκοΐα αγωγιμότητας και οφείλεται στην καθήλωση του αναβολέα, ενός από τα 3 οστάρια που είναι υπεύθυνα για την μετάδοση του ήχου. Είναι μια οστική δυσκρασία του κροταφικού οστού με αλλαγή της σύσταση του και της δομής του, και πιθανόν έχει γενετική προδιάθεση. Η βαρηκοΐα είναι αμφοτερόπλευρη, ασύμμετρη, σταδιακά επιδεινούμενη και πολλές φορές συνοδεύεται από εμβοές.
Η θεραπεία της ωτοσκλήρυνσης είναι το φθοριούχο νάτριο, η τοποθέτηση ακουστικού βαρηκοΐας και η χειρουργική αποκατάσταση με αναβολοτομή. Κάθε είδος θεραπείας έχει διαφορετικές ενδείξεις.
Σε ποιους ασθενείς έχει ένδειξη;
Θυριδοποίηση της βάσης του αναβολέα ή Αναβολοτομή: στην τεχνική αυτή, διανοίγουμε μια οπή στη βάση του αναβολέα. Είναι μια πιο ασφαλής τεχνική καθώς μειώνει τον κίνδυνο πτώσης της βάσης μέσα στην αίθουσα, κατά την προσπάθεια ανοίγματος της οπής.
Μετά τη διάνοιξη ή και πριν απ’ αυτή μετράμε το μήκος και τοποθετούμε την κατάλληλη πρόθεση. Το άνοιγμα πρέπει να είναι τόσο, ώστε να επιτρέπει την ανεμπόδιστη διακίνηση της πρόθεσης(piston).
Πλεονεκτήματα της αναβολοτομής έναντι της αναβολεκτομής
- Έχει πολύ μικρότερο κίνδυνο τραυματισμού του εσωτερικού αυτιού από μια μερική ή ολική αφαίρεση.
- Είναι ευκολότερη τεχνική σε αυτιά με προχωρημένη ωτοσκλήρυνση.
- Τα μετεγχειρητικά συρίγγια είναι πολύ λιγότερα.
- Έχουμε καλύτερη σταθεροποίηση της πρόθεσης στη θέση της, ενώ στην αναβολεκτομή εύκολα η πρόθεση μπορεί να παρεκτοπιστεί και να μη μεταδίδει σωστά τη δόνηση.
Μετεγχειρητική αγωγή αναβολοτομής
Χορηγούμε αντιβίωση συνήθως για 5 μέρες μετά την εγχείρηση. Ο ασθενής μένει ακίνητος τις πρώτες μέρες με το κεφάλι σε ευθεία θέση και δεν πρέπει να φυσά τη μύτη, να βήχει, να φταρνίζεται και να κάνει οποιαδήποτε κίνηση που χρειάζεται προσπάθεια για τις πρώτες 4-5 μέρες. Γι’ αυτό το λόγο χορηγούμε συχνά και αντισταμινικά και spray για τη μύτη.
Ο ασθενής για ένα μήνα πρέπει να αποφεύγει το κολύμπι, την έντονη αθλητική δραστηριότητα, την άρση βάρους και τα αεροπορικά ταξίδια.
Η αποκατάσταση της ακοής μπορεί να καθυστερήσει μερικές φορές για αρκετές μέρες.
Τι είναι η ωτοσκλήρυνση;
Είναι μια πάθηση του μέσου ωτός που παρουσιάζεται με βαρηκοΐα αγωγιμότητας και οφείλεται στην καθήλωση του αναβολέα, ενός από τα 3 οστάρια που είναι υπεύθυνα για την μετάδοση του ήχου. Είναι μια οστική δυσκρασία του κροταφικού οστού με αλλαγή της σύστασης και της δομής του.
Η ακινητοποίηση του οστού εμποδίζει τη σωστή μετάδοση του ήχου στο ακουστικό νεύρο, προκαλώντας μείωση της ακοής που επιδεινώνεται προοδευτικά. Η βαρηκοΐα είναι συνήθως αμφοτερόπλευρη, ασύμμετρη, σταδιακά επιδεινούμενη και πολλές φορές συνοδεύεται από εμβοές.
Ποια τα αίτια και η συχνότητα εμφάνισης ωτοσκλήρυνσης;
Είναι μία νόσος που προσβάλλει περίπου 1 στους 200, πιο συχνά τις γυναίκες, ενώ εμφανίζεται κυρίως σε ηλικίες περίπου 20-30 ετών. Θεωρείται ότι έχει κληρονομική προδιάθεση, αλλά δε μεταδίδεται απαραιτήτως από γονιό σε παιδί.
Ένα παιδί με έναν γονέα με ωτοσκλήρυνση έχει 25% πιθανότητες να αναπτύξει την πάθηση, ενώ ένα παιδί με δύο γονείς έχει 50% πιθανότητες.
Στις γυναίκες θεωρείται ότι η εγκυμοσύνη μπορεί να ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς της ανάπτυξης της ωτοσκλήρυνσης, ενώ τα συμπτώματά της συνήθως επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Πως γίνεται η διάγνωση της ωτοσκλήρυνσης;
Τα συμπτώματα που συνήθως οδηγούν τον ασθενή στον ωτορινολαρυγγολόγο είναι η παρατήρηση κάποιας μείωσης της ακοής του, που μπορεί να συνοδεύεται από εμβοές. Κάποιοι ασθενείς αισθάνονται και ζαλάδες ή και ίλιγγο.
Η διάγνωση γίνεται με πλήρη ακοολογικό έλεγχο από τον ωτορινολαρυγγολόγο, που περιλαμβάνει μέτρηση της ακοής με τη χρήση των διαπασών, του ακοογράφου και του τυμπανογράφου.
Τρόποι αντιμετώπισης ωτοσκλήρυνσης
Η αντιμετώπιση της ωτοσκλήρυνσης εξαρτάται από παράγοντες όπως η ηλικία, η γενική κλινική εικόνα του ασθενούς, αλλά και το είδος και ο βαθμός της βαρηκοΐας.
Κάποιοι ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με ωτοσκλήρυνση αλλά η νόσος δεν επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητά τους, συνήθως προτιμούν την τοποθέτηση ακουστκού βαρηκοΐας και όχι ένα χειρουργείο.
Αν ο ωτορινολαρυγγολόγος κρίνει ότι ο ασθενής πληροί τις ενδείξεις για χειρουργική αντιμετώπιση, τότε η σύγχρονη μέθοδος είναι η αναβολοτομή. Αυτή αφορά την αποκατάσταση του καθηλωμένου οσταρίου του αναβολέα που προκαλεί βαρηκοΐα. Το καθηλωμένο αυτό οστάριο παρακάμπτεται και τοποθετείται στη θέση του μία πρόθεση(piston) η οποία υποκαθιστά τη λειτουργία του.
Ουσιαστικά, με τη βοήθεια της τεχνολογίας καταφέρνουμε να μιμηθούμε τη φυσική διαδρομή του ήχου.
Τρόποι θεραπείας της ωτοσκλήρυνσης
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι αντιμετώπισης της ωτοσκλήρυνσης. Ο χειρουργός ΩΡΛ με την εμπειρία και την κρίση του προτείνει εξατομικευμένα την κατάλληλη θεραπεία, ανάλογα με το στάδιο της νόσου, το βαθμό της βαρηκοΐας, την ηλικία αλλά και τη γενική υγεία του ασθενούς:
- Χρήση ακουστικού βοηθήματος: Το ακουστικό βαρηκοΐας προτιμάται σε περιπτώσεις ασθενών που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για χειρουργική επέμβαση ή που η βαρηκοΐα τους δεν είναι μεγάλη και δεν επιθυμούν να χειρουργηθούν. Ακόμη, σε προχωρημένα στάδια ωτοσκλήρυνσης με μεγάλη βαρηκοΐα έως κώφωση, ή σε σπάνιες περιπτώσεις που η βελτίωση της ακοής μετά από χειρουργείο δεν είναι η προσδοκώμενη.
- Συντηρητική-φαρμακευτική αγωγή: Η χορήγηση φθοριούχου νατρίου, πολλές φορές σε συνδυασμό με ανθρακικό ασβέστιο είναι η φαρμακευτική θεραπεία που προτιμάται για την ωτοσκλήρυνση εδώ και περίπου σαράντα χρόνια. Το φθοριούχο νάτριο δρα κατά των ενζύμων που προκαλούν την ωτοσκλήρυνση και δρα οστεοκλαστικά, ανακόπτοντας ή ακόμα και αναστέλλοντας τη νευροαισθητήριο βαρηκοΐα. Ειδικά στα πρώτα στάδια της ωτοσκλήρυνσης, αν κάποιος λάβει φθοριούχο νάτριο και ανθρακικό ασβέστιο υπάρχει μεγάλη πιθανότητα όχι μόνο να αναστείλει την εξέλιξη της νόσου, αλλά και να την αναστρέψει.
- Χειρουργική αντιμετώπιση με αναβολοτομή ή αναβολεκτομή: Η αναβολεκτομή είναι μια επέμβαση που αφορά στην αφαίρεση του καθηλωμένου οσταρίου του αναβολέα που προκαλεί τη βαρηκοΐα, ενώ η αναβολοτομή την παράκαμψή του και την τοποθέτηση μίας πρόθεσης που υποκαθιστά τη λειτουργία του. Η αναβολή είναι η πιο σύγχρονη μέθοδος και προτιμάται στις περισσότερες περιπτώσεις γιατί έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι της αναβολεκτομής, κυρίως τον μικρότερο κίνδυνο τραυματισμού του εσωτερικού ωτός.
Η χειρουργική αντιμετώπιση εφαρμόζεται μόνο σε ασθενείς που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις, και εφόσον τηρούνται οι παρακάτω κανόνες:
- Σε περιπτώσεις αμφοτερόπλευρης ωτοσκλήρυνσης, χειρουργείται πρώτα το αυτί που ακούει χειρότερα.
- Το διάστημα που πρέπει να μεσολαβήσει μεταξύ των εγχειρήσεων των δύο αυτιών πρέπει να είναι τουλάχιστον ένας χρόνος από την πρώτη επιτυχημένη επέμβαση.
- Ο ωτορινολαρυγγολόγος ποτέ δεν προτείνει να χειρουργηθεί ένα αυτί σε περίπτωση που είναι το μόνο που ακούει.
- Ποτέ δεν πρέπει να γίνεται σε παιδική ηλικία αμφοτερόπλευρη αναβολεκτομή.
- Όταν υπάρχει δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας, δεν προχωρούμε ποτέ σε αναβολοτομή.
- Ποτέ δε χειρουργείται ένας ασθενής όταν έχει φλεγμονές στο ανώτερο αναπνευστικό ή όταν ο χειρουργός έχει γρίππη.
- Η αναβολοτομή είναι η μέθοδος που προτιμάται στη σύγχρονη ιατρική, καθώς έχει αποδειχθεί ότι η αναβολεκτομή είναι η μέθοδος με τη μεγαλύτερη επίπτωση στο έσω ους.
- Το είδος της αναισθησίας είναι επιλογή του κάθε χειρουργού.
- Απαραίτητο είναι πριν οδηγηθεί ένας ασθενής σε επέμβαση αναβολοτομής να έχουν αποκλειστεί όλες οι άλλες παθολογικές καταστάσεις που μπορεί να προκαλούν βαρηκοΐα αγωγιμότητας και να είναι βέβαιο ότι οφείλεται σε ωτοσκλήρυνση.